Στο παρελθόν, η απώλεια της μνήμης εθεωρείτο φυσιολογική συνέπεια των γηρατειών. Σήμερα όμως η άποψη αυτή θεωρείται λανθασμένη. Είναι γεγονός ότι η ικανότητα να συγκρατούμε πληροφορίες στη μνήμη μας ελαττώνεται φυσιολογικά με το πέρασμα του χρόνου, με αποτέλεσμα οι ηλικιωμένοι να δυσκολεύονται να θυμηθούν πρόσφατα γεγονότα και ονόματα προσώπων. Αυτές όμως οι δυσκολίες είναι τόσο ήπιες, ώστε δεν δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή τους ζωή. Ο ηλικιωμένος πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί όταν οι δυσκολίες μνήμης γίνουν εντονότερες και επηρεάζουν την καθημερινότητά του. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποτελεί την πρώτη ένδειξη ότι μπορεί να ξεκινάει κάποια διαταραχή τύπου άνοιας. Η πιο συχνή μορφή άνοιας είναι η νόσος Alzheimer, η οποία αρχικά εκδηλώνεται με απώλεια μνήμης και σταδιακά οδηγεί τον ασθενή στο να χάσει την επαφή με την πραγματικότητα και να είναι πλήρως εξαρτημένος από τον άνθρωπο που τον φροντίζει.
Συνήθη συμπτώματα της νόσου Alzheimer είναι οι διαταραχές του λόγου, οι προοδευτικές αλλαγές προσωπικότητας, συμπεριφοράς και κινητικής δραστηριότητας.
Συμπτώματα του πρώτου σταδίου είναι η εξασθένιση της κριτικής ικανότητας, της μάθησης και αφομοίωσης νέων πληροφοριών, η λησμοσύνη, η μειωμένη επίγνωση, οι ήπιες δυσκολίες στην εύρεση λέξεων, οι διαταραχές προσωπικότητας, οι δυσκολίες να ανταποκριθεί αποτελεσματικά σε καθημερινά προβλήματα, η αδυναμία εκτέλεσης υπολογισμών, η απώλεια ή λανθασμένη τοποθέτηση αντικειμένων, η επανάληψη ερωτήσεων ή προτάσεων και ένας μικρού βαθμού αποπροσανατολισμός, η άγνοια των κανόνων κοινωνικής αγωγής, το ότι το άτομο γίνεται παθητικό και ανταποκρίνεται λιγότερο απ' ό,τι συνήθως ή γίνεται και καχύποπτο και ευέξαπτο και παρουσιάζει προβλήματα συγκέντρωσης.
Συμπτώματα του δευτέρου σταδίου είναι η σοβαρή δυσκολία στο χειρισμό σύνθετων ζητημάτων, η επιδείνωση της μνήμης, η όλο και περισσότερο άστοχη χρήση λέξεων, η απώλεια των δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης, οι αλλαγές στην προσωπικότητα και η ανάπτυξη εκνευρισμού, η αδυναμία να αναγνωρίσει οικεία αντικείμενα, μακρινά μέλη της οικογένειας ή φίλους, η δυσκολία στην επικοινωνία, η απώλεια των ικανοτήτων προσανατολισμού, η αδυναμία να βρει το δρόμο σε γνωστά μέρη και η εμφάνιση ψευδαισθήσεων.
Στο τρίτο και τελικό στάδιο ο ασθενής μπορεί να καταλήξει κλινήρης, με αδυναμία ελέγχου των σφιγκτήρων και πλήρη αδυναμία κατανόησης και ομιλίας.
Το κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η έγκαιρη διάγνωσή της. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση της νόσου, τόσο καλύτερα είναι και τα αποτελέσματα της θεραπείας. Σήμερα υπάρχουν φάρμακα τα οποία καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου και εξασφαλίζουν στον ασθενή πολλά και καλά χρόνια ζωής. Επιπλέον, υπάρχουν αρκετές μη φαρμακευτικές θεραπείες, οι οποίες μπορούν να κρατήσουν τις νοητικές λειτουργίες του ασθενούς σε καλή κατάσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αν πιστεύετε ότι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε είναι εντονότερες από το φυσιολογικό για την ηλικία σας, απευθυνθείτε άμεσα είτε στον οικογενειακό σας γιατρό είτε σε γιατρό εξειδικευμένο σε προβλήματα μνήμης. Αυτός θα σας ενημερώσει για τις εξετάσεις που θα πρέπει να κάνετε, θα αξιολογήσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε και θα σας καθοδηγήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.