Ένα από τα περισσότερο αμφιλεγόμενα επιστημονικά θέματα, αποτελεί η σχέση μεταξύ καρκίνου και διατροφής. Δεν υπάρχουν τρόφιμα που να προστατεύουν από τον καρκίνο. Υπάρχουν όμως τρόφιμα που αυξάνουν ή μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου.
Σήμερα υπολογίζεται ότι από τους παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση καρκίνου, η διατροφή περιλαμβάνει το 35%. Αυτό σημαίνει ότι αλλάζοντας κάποια πράγματα στην διατροφή μας και τις διατροφικές μας συνήθειες, θα μπορούσε να αποφευχθεί ένας μεγάλος αριθμός καρκίνων.
Για να δούμε λοιπόν τι μπορούμε να προσέξουμε :
- Αποφύγετε το τηγάνισμα. Κατά το μαγείρεμα των τροφών μπορούν να σχηματιστούν καρκινογόνες ενώσεις, από τις φυσικές αντιδράσεις μεταξύ φυσικών συστατικών της τροφής ή/και των πρόσθετων, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται.
- Αποφύγετε τα καμένα μέρη των τροφών και τα πολυακόρεστα λιπαρά (π.χ. κέικ, τηγανιτά, fast food, μπισκότα, γαριδάκια, κτλ) , καθώς επίσης και τα προϊόντα πυρόλυσης απλών σακχάρων ή πολυσακχαριτών (πχ. καραμέλα και σακχαρόχρωμα).
- Αποφύγετε το μαγείρεμα με λίγο νερό, καθώς ευνοείται η ανάπτυξη μεταλλαξιογόνων ουσιών.
- Προσπαθήστε οι τροφές που τρώτε να είναι όσο πιο φρέσκες γίνεται (όχι κονσέρβες, κατεψυγμένα, μακράς διάρκειας, κτλ). Όσο μπορείτε να ελέγξετε τα πρόσθετα και τα συντηρητικά των τροφών, καθώς είναι χημικές ενώσεις οι οποίες μπορεί να αντιδράσουν με αμίνες και αμίδια και να σχηματίσουν ισχυρά καρκινογόνες ενώσεις.
- Πολλές ενώσεις σχηματίζονται και μέσα στον γαστρεντερικό σωλήνα από βακτήρια. Γι'αυτόν τον λόγο είναι πολύ βασικό να φροντίζετε να έχετε ένα υγιές γαστρεντερικό σύστημα με την σωστή ισορροπία μεταξύ καλών και κακών βακτηρίων. Η αποφυγή αντιβιώσεων χωρίς σοβαρό λόγο, η συχνή κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, προιόντα ολικής άλεσης, βρώμη, όσπρια), το κεφίρ και το παραδοσιακό γιαούρτι με την πέτσα, η πόσιμη αλόη, είναι κάποιες τροφές που επηρεάζουν θετικά την καλή λειτουργία του εντέρου και την ισορροπία των βακτηρίων.
- Φροντίστε την σωστή υγιεινή του στόματός σας, πλένοντας καθημερινά τα δόντια σας, τουλάχιστον 1-2 φορές την ημέρα. Μόλις τελειώσετε το πλύσιμο των δοντιών και αφού ξεπλύνετε το στόμα σας, χρησιμοποιείστε την οδοντόβουρτσα για τον καθαρισμό της γλώσσας σας. Οι ενώσεις αυτές μπορούν να δημιουργηθούν και στην μικροβιακή χλωρίδα του στόματος.
- Εάν έχετε τη δυνατότητα, καλό θα ήταν το νερό που πίνετε να έχει καθαριστεί από σύστημα καθαρισμού του νερού.
- Καλό θα είναι να αποφεύγετε την σακχαρίνη και ό,τι την περιέχει, όπως τα αναψυκτικά τύπου light, τα επιδόρπια γιαουρτιού και πολλά από τα προιόντα τύπου light, καθώς είναι αμφιλεγόμενο πρόσθετο.
- Καλό θα είναι τα λαχανικά που τρώτε να μπορείτε να γνωρίζετε από που προέρχονται και εάν έχουν χρησιμοποιηθεί φυτοφάρμακα κατά την καλλιέργειά τους. Καλό είναι να μπορείτε να γνωρίζετε εάν έχει τηρηθεί ο χρόνος που απαιτείται μετά την τελευταία εφαρμογή φυτοφαρμάκου και της ενδεδειγμένης ημερομηνίας συγκομιδής.
- Να πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά πολύ καλά και να προτιμάτε να τρώτε ό,τι είναι εποχής. Καλό είναι τα φρούτα να τα προτιμάτε χωρίς την φλούδα και να προσπαθείτε να έχετε όσο μεγαλύτερη ποικιλία μπορείτε στην διατροφή σας, καθώς καθένα από αυτά, έχει να σας προσφέρει και κάτι διαφορετικό. Προσπαθήστε να τα επεξεργάζεστε το λιγότερο δυνατόν και να τα καταναλώνετε όσο πιο σύντομα γίνεται μετά το καθάρισμα και το κόψιμο. Κόψτε τις σαλάτες σας με τα χέρια σε μεγάλα κομμάτια. Το μοναδικό λαχανικό που ενισχύεται η αντιοξειδωτική του δράση όταν μαγειρεύεται είναι η ντομάτα, καθώς έτσι ενισχύεται η απελευθέρωση του λυκοπενίου. Οι φράουλες, τα κεράσια και τα σταφύλια, που δεν μπορούν να ξεφλουδιστούν, ίσως είναι καλό να αποφεύγονται, ειδικά εάν δεν είστε σίγουροι από που προέρχονται και εάν έχουν τηρηθεί οι παραπάνω κανόνες.
- Προτιμείστε το κατσικίσιο γάλα και τα κρέατα και τα αυγά που καταναλώνετε φροντίστε να προέρχονται από μικρές μονάδες. Καλό θα είναι να προτιμάτε τα ελευθέρας βοσκής. Οι φυσικές και συνθετικές ορμόνες που χρησιμοποιούνται για την αύξηση του βάρους των ζώων στην κτηνοτροφία και κυρίως στα βοοειδή, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων. Αυτές οι ορμόνες όπως και τα αντιβιοτικά που πολλές φορές τους χορηγούν για να μην αρρωσταίνουν, περνάνε τόσο στο κρέας τους, όσο και στο γάλα τους.
- Αποφύγετε το κάπνισμα και την υπερβολή στην κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καφέ.
- Εμπλουτίστε την διατροφή σας με τροφές που έχουν αντιοξειδωτική δράση και επομένως περιορίζουν την καρκινογόνο δράση των παραπάνω ενώσεων (που θέλοντας και μη ως ένα βαθμό θα προσλάβουμε). Η βιταμίνη Α, η ρεσβερατρόλη (κυρίως στο κόκκινο κρασί), η βιταμίνη C και Ε, δρουν ως αντιοξειδωτικά, μειώνοντας τα επίπεδα ελευθέρων ριζών και τον σχηματισμό τοξικών ενώσεων από τα νιτρώδη άλατα.
- Προτιμήστε να ρίχνετε το λάδι (ελαιόλαδο) προς το τέλος του μαγειρέματος, αν γίνεται και ωμό στο τέλος ακόμα καλύτερα, ώστε να προσλάβετε όλες τις ευεργετικές του ουσίες ανέπαφες.
- Αποφύγετε τα πολλά λιπαρά. Έρευνες δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη λιπαρών, σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του στήθους, του ορθού και του προστάτη.
- Αποφύγετε τον ξιφία (λόγω βαρέων μετάλλων) και τον βακαλάο, καθώς και τα ψάρια ιχθυοτροφείου.
- Ακολουθήστε μία διατροφή με βάση τα πρότυπα της Μεσογειακής Δίαιτας, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, μέλι, ελαιόλαδο, κόκκινο κρασί, ξηρούς καρπούς, όσπρια, ψάρια, γιαούρτι, περιορίζοντας την κατανάλωση λιπαρών και ζάχαρης και μειώνοντας την κατανάλωση κόκκινου κρέατος σε 1 φορά την εβδομάδα.
- Φροντίστε να διατηρεί ένα φυσιολογικό βάρος και να ασκείστε καθημερινά. Αυτά τα δύο σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, είναι ό,τι καλύτερο μπορείτε να κάνετε για να προφυλαχτείτε από τον καρκίνο. Καλό θα είναι να μην υπάρχει ημέρα που να μην κινείστε τουλάχιστον 30 λεπτά, ακόμα και σπαστά. Μην ξεχνάτε ότι ο ανθρώπινος οργανισμός, είναι ρυθμισμένος ώστε να κινείται. Άλλο το αν η τεχνολογία τα έχει αυτοματοποιήσει τα πάντα και πλέον μπορούμε να τα κάνουμε όλα με το πάτημα ενός κουμπιού.